รู้จัก UP Legal Research Expo พื้นที่นำเสนองานวิจัยกฎหมายของนิสิตนิติศาสตร์ ม. พะเยา

“UP Legal Research Expo” หรือ การนำเสนอผลงานวิจัยทางกฎหมายของนิสิตคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา ประจำภาคการศึกษา 1/2567 ที่จัดขึ้นและได้ประกาศผลการแข่งขันการนำเสนองานวิจัยทางนิติศาสตร์ของนิสิตไปแล้ว ในวันที่ 15 ตุลาคม 2567 ณ อาคารเรียนรวมหลังเก่า ณ ห้อง PKY 2 - PKY 5 ที่ผ่านมา เป็นการจัดงานครั้งที่ 3 แล้ว

ในโอกาสนี้ เราอยากพาไปดูกันว่าที่มาที่ไปของงาน UP Legal Research Expo ที่นิสิตกฎหมายชั้นปีที่ 4 ทุกคนต้องนำความรู้ด้านกฎหมายมาใช้ในการทำวิจัย โดยคำนึงถึงบริบทชุมชน การพัฒนาที่ยั่งยืน รวมถึงฝึกฝนทักษะการทำวิจัยจากประสบการณ์ (experiential learning) ในสนามการวิจัยจริง และการนำเสนอเชิงวิชาการในเวทีภายในคณะ

จากวิชาระเบียบวิธีวิจัยสู่เวทีวิชาการ: ในหลักสูตรนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา นิสิตชั้นปีที่ 4 ทุกคนจะต้องลงทะเบียนรายวิชา “ระเบียบวิธีวิจัย” (Research Methodology) ซึ่งเป็นวิชาที่มีวัตถุประสงค์ในการพัฒนาทักษะด้านการวิจัยทางกฎหมายให้แก่นิสิต ไม่ว่าจะเป็นการค้นหาประเด็นปัญหาด้านกฎหมาย การค้นคว้าทางวิชาการ รวมถึงการลงภาคสนามเพื่อเก็บข้อมูลเชิงประจักษ์จากชุมชนและบุคคลที่เกี่ยวข้องในประเด็นที่ทำการศึกษา เพื่อให้นิสิตได้เรียนรู้การบังคับใช้กฎหมายและปัญหาทางกฎหมายที่เกิดขึ้นในความเป็นจริงจากประสบการณ์ตรง ดังนั้น งานวิจัยทางกฎหมายของนิสิตหลายชิ้นในการเรียนวิชาระเบียบวิธีวิจัยจึงเป็นงานวิจัยเชิงพื้นที่หรือกรณีศึกษาจากเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นด้วย

เนื่องจากในแต่ละรุ่น มีนิสิตเป็นจำนวนมาก การทำวิจัยกฎหมายหมายของนิสิตนี้จึงเป็นการทำวิจัยแบบกลุ่ม ในหัวข้อที่นิสิตมีความสนใจร่วมกัน และเป็นโอกาสในการฝึกฝนทักษะการทำงานร่วมกันเป็นทีม ซึ่งเป็นทักษะที่จำเป็นในการทำงานในอนาคต . เพื่อความถูกต้องทางวิชาการและเพื่อให้นักวิจัยกฎหมายมือใหม่อย่างนิสิตชั้นปีที่สี่สามารถจัดทำรายงานการวิจัยได้อย่างครบถ้วนสมบูรณ์ทั้งในรูปแบบและเนื้อหา การวิจัยทางกฎหมายของนิสิตจะอยู่ภายใต้การดูแลของอาจารย์ประจำรายวิชาและอาจารย์ที่ปรึกษาที่มีความเชี่ยวชาญในกฎหมายเฉพาะทางที่เกี่ยวข้องกับประเด็นที่นิสิตกำลังศึกษาตลอดระยะเวลาหนึ่งภาคการศึกษาก่อนที่จะนำเสนอผลงานฉบับสมบูรณ์

เพื่อให้นิสิตได้ใช้ทักษะในการวิจัยอย่างรอบด้านและครบกระบวนการ หลังจากได้จัดทำรายงานการวิจัยเรียบร้อยแล้ว นิสิตแต่ละกลุ่มจะได้ส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลการวิจัยที่ได้ทำ และเพื่อให้การนำเสนอเข้มข้นมากขึ้นและเป็นกำลังใจแก่นิสิตที่ทำผลงานได้ดีทั้งตัวงานวิจัยและการนำเสนองานวิจัย จึงได้มีการจัดแข่งขันการนำเสนอผลงานวิจัยทางกฎหมาย เพื่อคัดเลือกทีมวิจัยที่ทำผลงานได้ดีทั้งด้านเนื้อหารายงานและการนำเสนอ มีความถูกต้องตามระเบียบวิธีวิจัย และมีแนวโน้มในการนำไปใช้ประโยชน์กับชุมชนหรือสังคม หรืออาจนำไปต่อยอดได้ในอนาคต

กติกาการแข่งขันการนำเสนองานวิจัยใน UP Legal Research Expo ครั้งที่ 3 นี้ แบ่งออกเป็นสองรอบ คือ
รอบคัดเลือก เป็นการนำเสนอภายในกลุ่มเรียน โดยนิสิตมีเวลาในการนำเสนอกลุ่มละ 10 นาที หลังจากนั้น อาจารย์ประจำกลุ่มเรียนและอาจารย์ผู้วิพากษ์ 1 ท่านจะทำการวิพากษ์และให้คะแนนการนำเสนอและเนื้อหาในตัวรายงานการวิจัย และคัดเลือกผลงานที่ได้คะแนนในภาพรวมมากที่สุดจำนวน 2 ทีมมาแข่งขันกันต่อในรอบชิงชนะเลิศ

รอบชิงชนะเลิศ เป็นการนำเสนอต่อคณะกรรมการ มีนิสิตผ่านการแข่งขันนำเสนอผลงานวิจัยทางกฎหมายจากทุกกลุ่มเรียนจำนวน 8 ทีม โดยในรอบนี้มีงานวิจัยในสาขากฎหมายที่หลากหลาย เช่น กฎหมายครอบครัว กฎหมายสิ่งแวดล้อม กฎหมายเทคโนโลยีสารสนเทศ กฎหมายแรงงาน กฎหมายธุรกิจ เป็นต้น นิสิตมีเวลาในการนำเสนอกลุ่มละ 10 นาที โดยในรอบนี้ มีอาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่านที่มาวิพากษ์ผลงาน โดยพิจารณาคะแนนทั้งด้านการนำเสนอและการตอบคำถาม โดยกลุ่มที่ได้คะแนนสูงสุดสี่อันดับแรกจะเป็นกลุ่มที่ได้รับรางวัล

ผลการแข่งขันการนำเสนอผลงานวิจัยทางกฎหมายของนิสิตคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา ครั้งที่ 3 ประจำภาคการเรียน 1/2567 นี้ ได้แก่

1. รางวัลชนะเลิศ: ผลงานวิจัย เรื่อง "มาตรการการป้องกันและควบคุมมลพิษทางอากาศอันเนื่องจากการเผาป่า"
2. รองชนะเลิศอันดับหนึ่ง: ผลงานวิจัย เรื่อง "มาตรการทางกฎหมายในการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยีเกี่ยวกับปัญหาบัญชีม้าและซิมม้า"
3. รองชนะเลิศอันดับสอง: ผลงานวิจัย เรื่อง "การบังคับใช้ประกาศคณะกรรมการค่าจ้าง : ศึกษาเฉพาะเรื่องอัตราค่าจ้างรายชั่วโมงสำหรับนักเรียน นิสิต และนักศึกษา"
4. รางวัลชมเชย: ผลงานวิจัย เรื่อง "ศึกษาปัญหาเกี่ยวกับมาตรการทางกฎหมายในการบังคับใช้พราะราชบัญญัติหอพัก พ.ศ 2558"

นิสิตที่ชนะการแข่งขันทั้งสี่อันดับจะได้รับเงินรางวัลและเกียรติบัตร โดยมีการมอบรางวัลในวันปฐมนิเทศฝึกงาน ซึ่งเราจะได้นำเสนอเรื่องราวการเรียนรู้ผ่านประสบการณ์จริงตามปรัชญา “ประสบการณ์สร้างปัญญา” และการนำความรู้ด้านกฎหมายไปใช้เพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนในโอกาสต่อไป และมารอดูกันว่าในปีหน้า ผลงานวิจัยด้านกฎหมายของนิสิตคณะนิติศาสตร์ ม. พะเยา จะมีหัวข้ออะไรที่น่าสนใจอีกบ้าง